Δεν θα μπω στη διαδικασία να κάνω quotes και ούτε να εισέλθω σε δικτυακές αντιπαραθέσεις. Η εδώ και δεκαετίες δικτυακή εμπειρία άλλωστε, μου έχει διδάξει το ανούσιο του πράγματος.
Θα γράψω γενικώς, στα όσα λέγονται, καθώς αναφέρεται τόσο το όνομά μου, όσο και -κυριότερο αυτό- το όνομα της ιστοσελίδας της οποίας έτυχε και ήμουν ο εμπνευστής 11 χρόνια πριν.
Και ούτε, προφανώς, θα μπω στη διαδικασία να αποδομήσω ή να αποδεχτώ τις πολιτικές ταμπέλες που προσάπτουν κάποιοι βυσσοδομώντας εναντίον μιας ιστοσελίδας και μιας ολόκληρης ομάδας ανθρώπων που περάσαν από αυτή.
Αυτό, επειδή πιστεύω πως οφείλεται σε διάφορα πράγματα που αφορούν τη μικρονοϊκότητα της κοσμοαντίληψης, την προχειρότητα της σκέψης, τους, την αφοριστικότητα της θεώρησης την πηχτή ημιμάθεια, μα και την επιφανειακή και τύποις εγγράμματη ψευδό-εμβρίθεια, η αντιεπιστημονική υποκειμενικότητα της ανάγνωσης του όποιου ζητήματος.
Άλλωστε, όπως είχε πει και ο Camus:
«μια από τις χειρότερες αιτίες εχθρότητας είναι η λύσσα και η ποταπή επιθυμία να δεις να υποκύπτει, αυτός που τολμάει να αντιστέκεται σ’ αυτό που σε συνθλίβει».
Προς αποκατάσταση της αλήθειας πάντως και σε προσωπικό επίπεδο, ποτέ δεν υπήρξα κομματικοποιημένος. Πόσο δε μάλλον αριστερός όπως αναφέρεται πιο πάνω. Και τούτο επειδή είμαι ιδεολογικά αντίθετος σε οποιαδήποτε μορφή κάθετης διακυβέρνησης. Το αυτό ισχύει και σε κάθε άλλο θέμα του μικρόκοσμου, πέρα από εξουσιαστικές/κυβερνητικές μορφές. Αντίθετα, πίστευα και πιστεύω στην οριζόντια διακυβέρνηση και λήψη αποφάσεων.
Μιλάτε για την Αναρχία χωρίς όμως να γνωρίζετε τι πραγματικά είναι αυτή. Δεν σας αδικώ. Ο όχλος πάντοτε υπέκυπτε στην προπαγάνδα. Και ποτέ δεν δίψασε για αλήθειες. Αντίθετα, όπως έχει δείξει η ανθρώπινη ιστορία, ο όχλος αποστρέφεται ολοφάνερα τα πράματα που τον δυσαρεστούν, και προτιμά να θεοποιεί την πλάνη, αν η πλάνη τον γοητεύει.
Ενημερωτικά πάντως, ο αναρχικός είναι ένας άνθρωπος με συνοχή (πνευματική ειρήνη, η ηρεμία, η εξοχή, να δουλεύεις το λιγότερο δυνατό, όσο είναι απαραίτητο για να μπορείς να ζεις, να απολαμβάνεις την ομορφιά, τον ήλιο. Να απολαμβάνεις τη ζωή με κεφαλαία, τώρα υπάρχει η ζωή με πεζά).
Είναι το να έχεις μια προσωπική θεώρηση. Να εφαρμόζεις τις ιδέες σου στην καθημερινότητα στο μεγαλύτερο βαθμό, χωρίς να περιμένεις μέχρι να γίνει η επανάσταση.
Αυτό μπορεί να το κάνει ο αναρχικός τώρα.
Είναι μια φιλοσοφική θεώρηση, είναι μια κατάσταση πνεύματος, μια στάση ζωής. Πιστεύω πως αυτή η κοινωνία είναι πολύ άσχημα οργανωμένη, τόσο κοινωνικά όσο και πολιτικά και οικονομικά. Πρέπει να την αλλάξουμε εντελώς. Η αναρχία επικαλείται μια ζωή εντελώς διαφορετική.
Με την αναρχία, προσπαθούμε να ζούμε αυτή την ουτοπία λίγο λίγο κάθε μέρα.
Το δε osarena υπήρξε ένα μεγάλο εγχείρημα που αυτό το έκανε πράξη πέρα από αδμινιλίκια, βέτα και μονόπλευρες αρχηγικές αποφάσεις. Έκαστος στο είδος του έπραττε τα δέοντα. Ήταν λοιπόν, ένα ελευθεριακό εγχείρημα (για όσους έστω μπορούν να κατανοήσουν τον όρο «ελευθεριακό»).
Άλλωστε, στο osarena, αυτά τα 11 χρόνια του, μετείχαν άνθρωποι κάθε «απόχρωσης», διαφορετικών ιδεολογιών, επαγγελμάτων και πεποιθήσεων. Εκτός αυτού όμως, στο «About» της σελίδας αναγραφόταν ξεκάθαρα πως ο καθένας που γράφει σε αυτό μπορεί να εκφέρει τις απόψεις του χωρίς όμως να συνεπάγεται ότι αυτές είναι υποχρεωτικά αποδεκτές από όλους.
Αντιλαμβάνομαι πως αυτό το φαινομενικά απλό πράγμα μπορεί να είναι δυσνόητο από αρκετούς, όμως έτσι συνέβαινε.
Παρόλα αυτά -και χωρίς να λέω πως έπαιξε τον παραμικρό ρόλο για το osarena- να θυμίσω πως και ο ίδιος ο Stallman δήλωνε αναρχικός (οκ, με την αμερικάνικη απόδοση του όρου) εκείνη την ιστορική μέρα, της δεκαετίας του 70, σε ένα καφέ των ΗΠΑ έβαζε τις βάσεις για το οικοδόμημα που έχουμε σήμερα και ονομάζεται «Λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα» που σε όλο του το μεγαλείο δημοσιεύτηκε το 1985 σαν το «GNU Manifesto».
Το ίδιο, εμμέσως πλην σαφώς, δήλωναν και κάποιοι συμφοιτητές του στο ΜΙΤ, την εποχή εκείνη, αυτοί που (δικαίως και ορθά) αποκαλούσαν τους εαυτούς τους hackers.
Από εκεί και πέρα, ανοίξτε μια, οποιαδήποτε, μηχανή αναζήτησής και ψάξτε (τόσο στα Αγγλικά, όσο και στα Ελληνικά, είτε σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα) για Ελεύθερο Λογισμικό και Αναρχία», «Μαρξισμός και Ελεύθερο Λογισμικό» και ου το καθεξής.
Δεν λέω να αποδεχτείτε τα όσα σχετικά, μα θα ανακαλύψετε πως όλα αυτά υπήρχαν και απασχολούσαν καιρό πριν εμφανιστεί το κάθε osarena.
Άλλωστε, καλό είναι να μη ξεχνάμε και τις 4 βασικές Αρχές του Ελεύθερου Λογισμικού οι οποίες διακατέχονται από έναν απόλυτα ελευθεριακό χαρακτήρα και που άνετα θα γινόντουσαν αποδέκτες από εξέχουσες μορφές των θεωρητικών του Αναρχισμού.
Μένοντας στον Stallman, η πιο κάτω δήλωσή του, δεν είναι εξόχως πολιτική;:
«Το σχολείο που θα απορρίψει τη χρήση ναρκωτικών θα πρέπει να απορρίψει εξίσου και τη χρήση ιδιωτικού λογισμικού.
Επειδή το σχολείο έχει μια κοινωνική αποστολή:
Να εκπαιδεύσει και να μορφώσει τους μαθητές ως υγιείς πολίτες, δυνατούς, ικανούς, ανεξάρτητους και να μπορούν να συνεργάζονται μεταξύ τους σε μια ελεύθερη κοινωνία.»
Και αυτά, για να είμαι ξεκάθαρος, τα αναφέρω όχι επειδή πιστεύω πως το Linux και το Ελεύθερο Λογισμικό έχουν αναρχικά ή μαρξιστικά πρόσημα. Ασχέτως του τι μπορεί να θέλουν να πιστεύουν ορισμένοι, ποτέ δεν υποστήριξα κάτι τέτοιο. Αντίθετα, το έχω αποδομήσει πολλάκις στο παρελθόν συντασσόμενος με σχετική δήλωση του Linus.
Τα αναφέρω σε καθαρά θεωρητικό επίπεδο καθώς υπάρχουν, γράφονται, λέγονται και σε αρκετά σημεία -όχι εσκεμμένα- συμπίπτουν- με ιδεολογίες και κοσμοθεωρίες.
Συνεχίζοντας στο ίδιο κλίμα, μα πιάνοντας πιο συγκεκριμένα τα περί «Τεχνολογίας και πολιτικοποίησης της» και για όσους δε μπορούν να το κατανοήσουν αυτό ισχύουν τα όσα έγραψα πιο πάνω περί μικρονοϊκότητας, ψευδό-εμβρίθειας κλπ.
Αν είναι αδύνατο να γίνει αντιληπτό πως η σχέση πολιτικής και τεχνολογίας είναι αλληλένδετη προς όσων κατέχουν τα μέσα και όσων επιβάλουν τη μορφή της τεχνολογίας, τότε σαφώς αξίζει, σε αυτούς, ο όρος «χρήστης» όπως και ο όρος «καταναλωτής».
Για του υπόλοιπους θα υπενθυμίσω πως η σχέση ανάμεσα σε τεχνολογία και κοινωνίες (θα πρέπει να) είναι μια σχέση αλληλεπίδρασης.
Δηλαδή, από τη μια οι κοινωνίες να αναπτύσσουν τεχνολογίες ως μέσα για την επίτευξη σκοπών και από την άλλη η χρήση της τεχνολογίας από τους ανθρώπους να συντελεί σε τεχνολογικές αλλαγές.
Αντιθέτως όμως, οι τεχνολογικοί και δικτυακοί κολοσσοί την έχουν κάνει και συνεχίζουν να τη κάνουν, όλο και πιο κλειστή, όλο και πιο ελέγξιμη. Εταιρείες σαν το Facebook και τη Google για παράδειγμα, δρουν ανεξέλεγκτα πέρα άπω κάθε νομό και πέρα από κάθε ηθική χωρίς να λογοδοτούν πουθενά.
Εταιρείες σαν τις Microsoft, Apple, Oracle κλπ έχουν καταντήσει τη τεχνολογία εμπόρευμα κάνοντάς την όλο και πιο ανασφαλή.
Και βέβαια, τίθενται και άλλα ζητήματα καθώς οι ψηφιακές συσκευές που χρησιμοποιούμε ενσωματώνουν εκμετάλλευση. Το δε Ιnternet στέκεται επάνω σε γιγάντιες κολώνες αόρατης εργασίας.
Όταν ένας αποτυχημένος γίνεται μεγιστάνας θα πρέπει να κοιτάξουμε σε πόσα πτώματα πάτησε για να γίνει αυτό που έγινε, τι δουλειά εκμεταλλεύτηκε και πόση πλεονάζουσα εργασία δεν αντάμειψε.
Οι δικτυοκράτες θέλουν να μάθουν τα πάντα για τον «χρήστη» ώστε να αυξήσουν τις πιθανότητες η στοχευμένη διαφήμιση να έχει αποτέλεσμα και απόδοση.
Άρα, πρώτο τους μέλημα είναι η συσσώρευση της προσωπικής πληροφορίας: τι μουσική ακούς, τι ταινίες βλέπεις, τι πολιτικό προσανατολισμό έχεις, τι ζώδιο είσαι, πότε έχεις γενέθλια, τι φοράς στις απόκριες, τι φοράς στο σχολείο, τι φοράς γενικώς, τι άρωμα φοράς (δεν φοράς; Να φορέσεις!).
Δεύτερο μέλημά τους είναι ο περιορισμός του «χρήστη» σε ένα κλειστό οικοσύστημα. Δηλαδή, να τον κρατήσουν όσο μπορούν περισσότερο στην πλατφόρμα: του προβάλλουν αυτά που θέλει να δει, να μάθει, να αγοράσει.
Και κάπως έτσι τελικά, ο πολιτισμός του like κάνει το δυσάρεστο αόρατο.
Προσπαθώντας να το κάνω ακόμα πιο κατανοητό, θα μπω στη διαδικασία να υπενθυμίσω τα αυτονόητα. Πως δηλαδή, τα ψηφιακά κοινά είναι οι δημόσιοι πόροι (ραδιόφασμα, τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, ελεύθερο λογισμικό, κοινή γνώση και τέχνη, ανθρώπινη δημιουργικότητα και ευφυΐα) καθώς και οι γύρω από αυτούς κοινοτικές παραγωγικές σχέσεις, που γεννιούνται στην κόψη της τεχνολογίας και μπορούν να μας επιτρέψουν να τα καταφέρουμε όλα αυτά. Εμφανίζονται και διευρύνονται όταν οι άνθρωποι επιλέγουν να μοιράζονται την δημιουργικότητά τους, αντί να την περιφράξουν, και να συνεργάζονται για την συλλογική πνευματική πρόοδο της κοινότητας, αντί να ανταγωνίζονται και να εκμεταλλεύονται ο ένας τον άλλο.
Τα ψηφιακά κοινά ριζώνουν όπου οι άνθρωποι δημιουργούν ριζοσπαστικά δημοκρατικές κοινότητες για τη διαχείρισή τους.
Αναπτύσσονται παράλληλα και σε ένταση με τις παραγωγικές σχέσεις, που εμπεδώνονται στην κοινωνία της πληροφορίας από την επίδραση των κρατών και της αγοράς.
Όπως εξάλλου, είχε πει και Aaron Swartz:
«Λένε, πως δεν υπάρχει πολιτικοποίηση στη τεχνολογία. Πως η πολιτική δεν εμπλέκεται σε αυτή.
Δικαίωμα τους. Εμείς μιλάμε για πολιτική σε όλα, επειδή αυτή υπάρχει παντού και γι’ αυτό και το μήνυμα περί πολιτικής ανυπακοής.
Με αρκετούς από εσάς, σε όλο τον κόσμο, δεν θα στείλουμε μόνο ένα ισχυρό μήνυμα αντίθεσης στην ιδιωτικοποίηση της γνώσης -θα το κάνουμε παρελθόν. Θα έρθετε μαζί μας;»
Έχοντας λοιπόν, όλα αυτό τα γεγονότα, αυτό που λέγαμε σαν οsarena ήταν πως μη έχοντας εμπιστοσύνη στις εταιρείες παροτρύναμε να πάρουμε, οι άνθρωποι, την κατάσταση στα χέρια μας πέρα από τον κάθε έλεγχο του κράτους και των υπηρεσιών ασφαλείας. Και αυτό επειδή τα κράτη έχοντας αναλάβει να διαμεσολαβούν σε κάθε πτυχή κοινωνικών σχέσεων, θέλουν να έχουν τον ολοκληρωτικό έλεγχο. Το Διαδίκτυο δεν αποτελεί εξαίρεση.
Έχοντας βιώσει τη βαρβαρότητα του καπιταλιστικού συστήματος και των κρατικών μηχανισμών ξέραμε πως οι επιφάσεις στις οποίες στηρίζουν την ύπαρξή τους είναι ως επί το πλείστον ψευδείς. Όταν αυτοί μιλούν για ειρήνη και ευημερία, το ανθρώπινο τίμημα είναι αυτό που μα τρομάζει.
Το αίμα που θα χυθεί, μεταφράζεται γι’ αυτούς σε έννοιες που έχουν σχέση μόνο με τις σημασίες του κόστους και του κέρδους.
Θέλοντας να μη μετέχουμε σε αυτή τη βαρβαρότητα προσπαθήσαμε για έναν ψηφιακό χώρο που βασιζόταν στις έννοιες της ελευθερίας και της αυτονομίας.
Γι’ αυτό λοιπόν, επιλέξαμε να παραμείνουμε «εντός και ενάντια» στο Διαδίκτυο προσπαθώντας να μπούμε σε μια συμμαχία με αυτούς που γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης ενάντια στο ρεύμα.
Δηλαδή, μια παγκόσμια συμμαχία ανάμεσα σε ψηφιακούς ακτιβιστές, νοητικούς εργάτες και εργάτες της ηλεκτρονικής βιομηχανίας.
Αυτό επειδή πιστεύαμε πως θα ήταν κάτι τρομακτικό για τα αφεντικά του Internet.
Βλέπετε, οι μεγάλες εταιρείες είναι τυφλωμένες από την απληστία και οι νόμοι βάσει των οποίων λειτουργούν το απαιτούν, αφού οι μέτοχοί τους θα εξεγερθούν με οτιδήποτε λιγότερο.
Και φυσικά, οι εξαγορασμένοι πολιτικοί περνούν τους νόμους που τους δίνουν αυτές οι εταιρείες.
Και αυτοί οι νόμοι είναι άδικοι, έτσι λοιπόν, σαφώς συντασσόμασταν με την άποψη πως «δεν είναι δίκαιο να ακολουθούμε άδικους νόμους», προτάσσοντας την πολιτική ανυπακοή.
Δεν ήταν πολιτικά, τεχνολογικό το θέμα με το περίφημο ψηφοθηρικό «δωρεάν wi-fi;
Ή τα ipad που έδωσαν αβέρτα στα πανεπιστήμια, τα Αpple των βουλευτών, τα κινητά «Vodafone» για εργαζόμενους;
Άραγε, δεν ήταν πολιτικό και μέσα συνδεδεμένο με τη τεχνολογία, το όλο θέμα με τον Snowden;
Ή αυτό με τον mr. Wikileaks. μα και τόσα ακόμα που θα χρειαζόμουν ώρα για να τα απαριθμήσω και μόνο;
Περί αυτών και για να μη μακρηγορώ άλλο, θα θυμίσω κάτι που είχε αναφέρει ο (αμφιλεγόμενος είναι η αλήθεια), Jeremy Hammond:
«Καταδικάζουν hackers και πληροφοριοδότες ενόσω οι NSA, CIA και FBI παρακολουθούν παράνομα τους πάντες και επιδίδονται σε κυβερνο-κατασκοπεία με τη βοήθεια ιών και χακεύοντας ξένα κυβερνητικά συστήματα. Βάζουν παντού πινακίδες που γράφουν “εάν δεις κάτι, τότε πες το” λες και τα εκτεταμένα συστήματα καμερών δεν είναι αρκετά, θέλουν εμείς οι ίδιοι να γίνουμε τα μάτια και τα αυτιά των μπάτσων ακόμη και για τους γειτόνους μας. Αλλά εάν καταδείξεις ύποπτες δραστηριότητες της κυβέρνησης, αν διαρρεύσουν πληροφορίες που θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να είναι ελεύθερες και δημόσιες, τότε θα σε κυνηγήσουν μέχρι και το τέλος της γης για να καταφέρουν να σε χώσουν φυλακή».
Βάζοντας τέλος σε αυτό το κεφάλαιο και στα περί του osarena και του shoutdown του, θα χρησιμοποιήσω κάποια από τα λόγια του Κρίστιαν Κίρτσεφ:
«Η τεχνητή ζωή στον ψηφιακό κόσμο δεν ήταν τίποτα παραπάνω από το τελευταίο καταφύγιό μας, το τελευταίο μέρος που γνώρισε την παρουσία μας.
Όπως μια ψυχή από το πουθενά μπαίνει σε ένα σώμα, έτσι και το σώμα συντελεί στη μετακίνηση της ψυχής ακριβώς στο κέντρο του Κυβερνοχώρου.
Έτσι, έχουμε την ολοκλήρωση ενός πλήρους κύκλου».
Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, haters προφανώς το οsarena δεν ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμα της ζωής μας. Αυτό που όμως ξέρω, είναι πως άπαντες που περάσαμε από εκεί υπήρξαμε περήφανοι γι’ αυτό.
Δεν μας ενόχλησαν ποτέ οι διάφοροι αποτυχημένοι κλώνοι μας, ούτε αυτοί που έπαιρναν δημοσιεύσεις μας και με κοπτοραπτική τις παρουσίαζαν σαν δικές τους.
Αντίθετα, χαιρόμασταν που δώσαμε έναυσμα άνθρωποι που δεν είχαν ασχοληθεί να γράφουν στα blog τους για το Linux (ακόμα και αν ήταν μόνο για να λαμβάνουν κάποια hits).
Ίσως, η αλυσίδα γεγονότων που δημιουργήθηκε στον χώρο, με το osarena, να μην έδινε την ώθηση σε άλλα blogs και forums, ίσως ούτε καν ακόμα και στο παρόν που βρισκόμαστε την παρούσα στιγμή.
Δεν πήραμε ούτε ένα cent από κανέναν. Αρνηθήκαμε σθεναρά τον οποιοδήποτε χρηματισμό, την οποιαδήποτε δωροδοκία, την κάθε στοχευμένη δημοσίευση. Δεν είχαμε ούτε ads ούτε οποιαδήποτε μορφή παρακολούθησης. Δώσαμε ελευθερία λόγου, όποιος και αν ήταν αυτός, στον οποιοδήποτε. Ακόμα και στον κάθε πικραμένο.
Φυσικά και κάναμε λάθη. μα τελικά μέσα από όλα αυτά δημιουργήσαμε κάτι διαφορετικό. Έτσι μας οδήγησαν οι τότε εποχές, η ροή της ζωής και της τεχνολογίας. Δεν το επιδιώξαμε.
Κλείνοντας και μόνο επειδή αναφέρθηκε να σημειώσω και τα εξής:
Γνωρίζοντας πως, δικαίως, θα υπήρχαν αντιδράσεις για το κλείσιμο της σελίδας, κυρίως λόγω του όγκου της βάσης δεδομένων της (κάτι που συνέβη καθώς ακόμα γίνεται καταιγισμός από μηνύματα, mail, τηλεφωνήματα), αναρωτήθηκα μήπως θα ήταν καλό να μείνει κάπου αρχειακά έστω, αυτή η βάση. Κάπου που προφανώς θα υπηρχαν οι άνθρωποι που θα μπορούσαν να τη συντηρούν.
Έτσι, όντας συναισθηματικά φορτισμένος, ανάμεσα στα άλλα, μίλησα και με τον Διονύση εξετάζοντας διάφορες λύσεις.
Μια εξ’ αυτών (η κύρια πρότασή μου) ήταν η σταδιακή συνένωση. Δηλαδή, η δημιουργία ενός portal στην αρχή, με νέο domain όπου θα ανέβαιναν αυτόματα αναρτήσεις του forum και του blog.
Αν βλέπαμε πως αυτό θα πήγαινε καλά, τότε θα συζητούσαμε για τη δημιουργία κάτι νέου και μεγάλου.
Ακόμα, προσφέρθηκα να ανεβάσουμε εδώ κάποια άρθρα (όχι μονό δικά μου), τα οποία δεν πρόλαβαν να δημοσιευτούν στο osarena. Εύλογο είναι βέβαια, πως όσο είναι ακόμα επάνω το osarena (μέχρι 19:00 της 2 Φεβρουαρίου ώστε να συμπληρωθούν ακριβώς 11 χρόνια), δεν θα ανέβαζα κάτι οπουδήποτε αλλού.
Από τις γειτονίες της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, της Πάτρας, της Ξάνθης, του Λονδίνου, της Στοκχόλμης, του Άμστερνταμ, του Όσλο, της Ζυρίχης, της Βιένης, της Νέας Υόρκης, της Λεμεσού και από αρκετά ακόμα μέρη του κόσμου οι άνθρωποι που έβαλαν το λιθαράκι τους στο osarena σας χαιρετούν και σας υπενθυμίζουν πως τελικά δεν έχουμε τίποτα στον Κυβερνοχώρο. Μόνο ένα όνομα και αυτό τις περισσότερες φορές είναι ψεύτικο.