Το λειτουργικό σύστημα Unix είχε σχεδιαστεί τη δεκαετία του 60. Αλλά οι υπολογιστές έχουν αλλάξει από τότε. Αν σήμερα είναι αυτοκίνητα τότε θα ήταν ένα σανδάλι. Από δέρμα βίσωνα. Μια κλασσική διανομή δεν απέχει πολύ από αυτό τον σχεδιασμό. Που ομολογουμένως κατάφερε να αντέξει αρκετά και να φτάσει μέχρι σήμερα.
Γενικά όλλοι λατρέυμε την αλλαγή και την εξέλιξη. Ειδικά τα τεχνοφρικιά. Τουλάχιστον στην θεωρία. Γιατί στην πράξη …
Αλλά οι καιροί αλλάζουν. Έχουμε ήδη μιλήσει εδώ για κάποιες από αυτές τις αλλαγές. Αλλά οι γνώμες αλλάζουν (ίσως) και καιρός να τις δούμε και να τις συζητήσουμε ξανά.
1. Σύστημα αρχείων
Το extX μας εξυπηρέτησε μια χαρά. Αλλά πλέον θέλουμε κάτι καλύτερο είτε αυτό είναι το btrfs είτε το zfs είτε κάτι άλλο. Επίσης, θέλουμε κάποιο άλλο σύστημα κατάτμησης. Είτε με subvolumes είτε με πολλαπλές κατατμήσεις. Η αναβάθμισή της βασικής διανομής δε θα πρέπει να μπορεί να αποτύχει. Το chromeOS έχει 2 κατατμήσεις. Η αναβάθμιση θα γίνει στην κατάτμηση Β ενώ δουλεύουμε στην κατάτμηση Α. Το PopOS έχει απλά μια κατάτμηση για recovery που την ενημερώνει κάτι όχι εξίσου καλό. Το LinuxMint και το SuSe χρησιμοποιούν subvolumes (δυστυχώς μη συμβατά μεταξύ τους). Εδώ περιμένω κάποιες αλλαγές.
2. Καλύτερη ασφάλεια και Immutability
Θα πρέπει κάποια στιγμή (παρά τις κάποιες κατανοητές ενστάσεις) επιτέλους να μην απενεργοποιούμε το secure boot και να κάνουμε χρήση του PAM. Εδώ έχουν γίνει μικρά βήματα μέχρις στιγμής, αλλά το τραίνο έχει ξεκινήσει.
Μια άλλη σημαντική αλλαγή είναι το immutablity. Με άλλα λόγια να είναι το σύστημα αρχείων του λειτουργικού σε κάτι σαν ROM και όχι σε RAM. Υπάρχουν και έχουν δοκιμαστεί διάφορες τεχνικές για να επιτευχθεί αυτό. Δείτε τι κάνει το Fedora Silverblue, Vanilla OS, Clear Linux, και Blend OS μεταξύ άλλων.
Μια ειδική αναφορά θα πρέπει να γίνει στο NixOS με τον ιδιάζον τρόπο που στήνεις μια διανομή. Αλλά και σε εργαλεία όπως το vagrant και το ansible.
Update: Σφάλμα μου που δεν το προσέθεσα. Red Star OS η απόλυτη immutable διανομή. Δεν μπορείς να πειράξεις τίποτα στο σύστημα. Αν δε τα καταφέρεις μάλλον θα έχεις σοβαρά προβλήματα με τον νόμο. Το επίσημο λειτουργικό της Βοριάς Κορέας.
3. Απομόνωση των εφαρμογών και Containers
Εδώ έχουμε μια εφαρμογή (με ή χωρίς λειτουργικό) να τρέχει μέσα σε μια εικονική μηχανή είτε σε ένα κιβώτιο (container). Ένα θέμα που για να το αναλύσουμε θέλουμε πολλά μα πολλά άρθρα. Δείτε τι κάνει το docker ή το podman ή το distrobox.
4. Πακετάρισμα εφαρμογών
Πλέον θα πρέπει να χωρίσουμε τις εφαρμογές από το βασικό σύστημα. Πρακτικά σήμερα για αυτό έχουμε μόνο μια λύση και το όνομα αυτής flatpack. Αλλά δε θα παραξενευτώ αν κάποιος εκεί έξω ετοιμάζει κάτι με τεχνολογίες container. Γιατί να μην μπορώ να γράψω κάτι στο μέλλον σαν το παρακάτω:
apt-next install --windows Autocad
και να έχω την εφαρμογή να τρέχει σε δικό της παράθυρο κάτω από κάποιο άλλο λειτουργικό (αλλά αυτό θα είναι μια τεχνική λεπτομέρεια που δε θα με απασχολεί σαν χρήστη) και όχι με λύσεις τύπου wine;
5. Σύστημα εκκίνησης και γραφικών
Εδώ δεν μπαίνει καμία συζήτηση. Επιτέλους έχουμε ένα μοντέρνο σύστημα εκκίνησής και διαχείρισης του υπολογιστή, το systemd, παρά μια μικρή μειοψηφική σήμερα γκρίνια. Και το Wayland Ε ε ε έρχεται, συντομότερα ίσως απο ότι νομίζεις
6. Διαβάστε
Βασικά όλο το φόρουμ αλλά και μια παλιότερη συζήτηση
Εσάς ποια είναι η γνώμη σας; Πως οραματίζεστε μια μελλοντική διανομή Linux; Πείτε μας στα σχόλια (youtube το κάναμε)
