Η οικονομία του package management. Ενα σημαντικό κείμενο

Η οικονομία του package management

Θα σας πω μια ιστορία για το ποιος κατέχει τα κοινά αγαθά της γλώσσας προγραμματισμού JavaScript, πώς φτάσαμε εδώ και γιατί το τι πρέπει να αλλάξει. Είναι μια ιστορία τόσο τα χρήματα όσο για τήν Javascript. Είναι μια ιστορία για χρήματα για ιδιοκτησία και έλεγχο.

… Αλλά μπορώ να σας πω μια καλή εκδοχή αυτής της ιστορίας, γιατί ήμουν μέρος της. Ήμουν στο κέντρο της ιστορίας, επειδή μέχρι πέρυσι ήμουν ο CTO της npm Inc, της εταιρεία που τρέχει το μητρώο πακέτων της Javascript…

Αυτή είναι μια ιστορία για τα χρήματα, για τους ανθρώπους που έχουν χρήματα, καθώς και για το γεγονός πώς οι άνθρωποι που κερδίζουν χρήματα από το λογισμικό ανοιχτού κώδικα δεν είναι συνήθως οι άνθρωποι που γράφουν το ελεύθερο λογισμικό. Είναι μια ιστορία μιας τυχαίας απόφασης που κάνατε χωρίς να το γνωρίζετε, και μια απόφαση που εγώ έκανα συνειδητά, και για τις συνέπειες αυτής της απόφασης σήμερα. Είναι μια ιστορία για την ιδιοκτησία, τον έλεγχο και τις συνέπειές τους.

Είναι επίσης μια ιστορία για την εξουσία - ποιος την έχει, πόση από αυτήν εμείς έχουμε και τι μπορούμε να κάνουμε με αυτό.

Ας μιλήσουμε για τα χρήματα.
Γιατί ο Ryan Dahl δεν ζει σε ένα τροπικό νησί;
Γιατί δεν κάνει το ίδιο ο James Halliday ;
Γιατί ο Dominic Tarr ζει σε ένα γιοτ αντί για ένα ιστιοφόρο;
Γιατί ο Jan Lehnardt πηγαίνει κάθε μέρα στην δουλεία ;

Γνωρίζετε αυτά τα ονόματα; Αυτοί είναι κάποιοι από τους προγραμματιστές του λογισμικού που έχετε αυτή τη στιγμή στους φορητούς σας υπολογιστές, σε λογισμικό που αποτελεί την καρδιά χιλιάδων προγραμμάτων ανοιχτού κώδικα που χρησιμοποιείτε καθημερινά (μεταξύ άλλων και του linux-user.gr) . Και όχι μόνο εσείς … κάθε εταιρεία του Fortune 500 τρέχει το λογισμικό που έχουν γραψει αυτοί οι άνθρωποι καθώς και δεκάδες άλλοι που συνέβαλαν με λογισμικό στο node.js και στο npm τις πρώτες τους μέρες. Δεν έγιναν και δεν είναι πλούσιοι, παρά την τεράστια αξία που δημιούργησε το λογισμικό που έγραψαν.

Ο καπιταλισμός υποτίθεται ότι ανταμείβει τους ανθρώπους σαν αυτούς, αλλά στην πράξη δεν το κάνει.

Νομίζω ότι αυτοί οι άνθρωποι που έφτιαξαν τα κοινά Javascript το έκαναν χωρίς να περιμένουν ή να θέλουν χρήματα σε αντάλλαγμα. Ίσως θα ήθελαν να είχαν τα δικά τους τροπικά νησιά, αλλά ποτέ δεν τα περίμεναν. Τα χρήματα δεν ήταν στο μυαλό τους όταν έγραψαν αυτές τις βιβλιοθήκες, πίσω στις πρώτες ημέρες του node.js, όταν οι προγραμματιστές γνώριζαν ο ένας τον άλλο.

Έκαναν κάτι άλλο. Αντάλλασσαν δώρα με τους συντρόφους τους σε ένα είδος οικονομίας που δεν έχει να κάνει με τα χρήματα.

Οι ιθαγενείς λαοί της Βορειοδυτικής ακτής του Ειρηνικού των Η.Π.Α. και του Καναδά είχαν μια οικονομική πρακτική που βασιζόταν στην ανταλλαγή δώρων. Κάλεσαν την πρακτική τους potlatch. Το Potlatch ως κοινωνικό σύστημα καταπολεμήθηκε βίαια από δυτικούς αποικιοκράτες, αλλά η λέξη μένει μαζί μας. Το Potlatch ως κίνητρο είναι αυτό που μας φέρνει εδώ, σε αυτό το συνέδριο. Η κουλτούρα του Potlatch ήταν αυτό που έφτιαξε το node.js όταν οι πρώτοι προγραμματιστές αντάλλαζαν βιβλιοθήκες μεταξύ τους, ως δώρα για το καλό όλων.

Υπάρχει η ανάγκη του potlatch σε κάθε έργο ανοιχτού κώδικα που φτιάχτηκε από ανθρώπους που το έφτιαξαν μόνοι τους, χωρίς την υποστήριξη κάποιας εταιρείας. Άλλα αυτή η μοντέρνα έκφραση της κουλτούρας του potlatch δεν καταστέλλεται βίαια. Ο καπιταλισμός την λατρεύει! Γιατί; Επειδή βρήκε τον τρόπο να την στρέψει εναντίον μας. Η πηγή αυτής της εργαλειοποιησης είναι η οπτική του ανοικτού κώδικα όπως την εξέφρασε ο Eric Raymond.

Ίσως γνωρίζετε τη διαφορά μεταξύ του ελεύθερου λογισμικού - στο στυλ του Richard Stallman - και του ανοιχτού κώδικα - στο στυλ του Eric Raymond. Η άδεια χρήσης GNU του Stallman στοχεύει στο να απαιτεί από τους χρήστες του κοινόχρηστου πηγαίου κώδικα να δώσουν ό, τι χτίζουν μαζί του, ελεύθερα επίσης. Ή τουλάχιστον να δώσουν τον κώδικα τους ελεύθερα. Μπορούμε να συζητήσουμε για το αν η άδεια GNU επιτυγχάνει αυτόν τον στόχο ή όχι, και οι άνθρωποι διαφωνούν σχετικά με αυτό σε μεγάλο βαθμό. Δεν θέλω να επαναλάβω την ερώτηση εδώ. Θα παρατηρήσω απλώς ότι ο ανοικτός κώδικας στο στυλ του Eric Raymond έχει επικρατήσει του ελεύθερου λογισμικού. Πιθανά ο κώδικας σαν να εχει άδεια MIT & BSDκαι και αντιμετωπίζετε το GPL σαν δηλητήριο.

Ο καπιταλισμός αγαπά τον ανοικτό κώδικα τυπου ESR-open-source επειδή οι εταιρείες παίρνουν πολλά καλά πράγματα δωρεάν. Ο καπιταλισμός το παίρνει και το πάει παραπέρα λέγοντάς σας ότι πρέπει να το κάνετε αυτό για να νοικιάσετε το κορμί σας. “Το Github είναι το βιογραφικό σου”, σου λένε, με το χέρι τεντωμένο για να πάρουν από εσένα τον κώδικα σου και να τον κάνουν ότι θέλουν

Κάθε εταιρεία του Fortune 500 θα χρησιμοποιήσει τον μόχθο σου και εσύ δεν θα πάρεις τίποτα. Αυτή είναι η κανονικότητα μας.

Ένα σημαντικό κείμενο που μας αφορά όλους. Μετάφρασα μόνο κάποια μικρά αποσπάσματα. Οι προβληματισμοί που θέτει είναι σημαντικοί, και καλό είναι να σκεφτούμε πάνω σε αυτά, αν θέλουμε να πάει το ελεύθερο λογισμικό και η κοινωνία ένα βήμα παραπέρα

8 «Μου αρέσει»

Καταπληκτικό! Ένα άρθρο που ξεκάθαρα θα έπρεπε να υπάρχει εδώ στην κοινότητα μας!
Μήπως να προσπαθήσουμε να βάλουμε υποτίτλους σε όλη την ομιλία ;

Ευχαριστούμε!

1 «Μου αρέσει»

Ο Salih μετέφερε τα άλλα πολύ σημαντικά που είχε μέσα και δίνει και το γενικό πλαίσιο της ομιλίας.

https://cerebrux.net/2019/06/21/χρήμα-κώδικας-μέλλον-κοινότητας/

Όσο για πλήρη μετάφραση και υποτιτλισμό, αν υπάρχει όρεξη, μέσα σε μια κοινωνία διαμοιρασμού, μπορούμε να το κάνουμε όλοι μαζί.

1 «Μου αρέσει»

Μεταξύ των δύο άκρων, GPL ή Closed Source, μάλλον ο συμβιβασμός είναι ότι κάποιοι θα πρέπει να παίζουν τους ανιδιοτελείς ήρωες. Υπάρχει άλλη επιλογή;

πολυ ωραιο το αρθρο, μπραβο

Προσωπικά δεν βλέπω την GPL σαν κάποιο άκρο, αλλά απλά σαν μια αρχή :grinning:

Αλλά οι λέξεις και οι ιδέες έχουν δύναμη. Και κάποιες φορές πρώτα φτιάχνεις κάτι και μετά βλέπεις το τι πραγματικά έκανες. Τότε θα έρθει η ιδέα να σε καλύψει. Ο Γαλλικός Μάης είχε τον Γκυ Ντεμπόρ και τους καταστασιακούς, οι Αμερικάνοι την ίδια εποχή τους μπιτηνικς. Ομάδες που ήρθαν a posteriori να δώσουν νόημα πάνω στο υπαρκτό.

Το ελεύθερο λογισμικό στράφηκε στον Eric Raymond. Με κείμενα του, όπως “ο καθεδρικός και το παζάρι” όρισε την νέα ύπαρξη ως “ανοικτό κώδικα” που έχει κάποια τεχνοκρατικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις κλασικές μεθοδολογίες ανάπτυξης.

Πιστεύω πως πρέπει να ξαναπιάσουμε το νήμα,έχοντας ως αφετηρία τα γραπτά της Elinor Ostrom (Βραβείο “Νόμπελ” οικονομικών 2009) και πάνω στην οικονομική έννοια των κοινών. Και να δούμε πέραν από τον κώδικα. Τα κοινωνικά δίκτυα, οι βραχύβιες μισθώσεις ακινήτων, οι μεταφορές, η κοινοτική γεωργία, κάτω από το ίδιο πλαίσιο. Οι λέξεις και οι ιδέες έχουν δύναμη.

Τελευταία έχει ανοίξει μια συζήτηση για ένα νέο τύπο άδειας. Που διαχωρίζει την κοινωνία από τις πολυεθνικές. Ένα παράδειγμα μιας τέτοιας άδειας είναι η https://fair.io/. Ο Stallman δεν θα έλεγα ότι συμπαθεί άδειες τέτοιου τύπου (προσωπική επικοινωνία) και είναι και δυσκολότερο να οριστούν νομικά. Ίσως αυτό να είναι το επόμενο βήμα.

Δείτε επίσης

https://cerebrux.net/2017/11/07/ποια-είναι-η-διαφορά-μεταξύ-του-λογισμ/

3 «Μου αρέσει»

ωπ, πολυ ενδιαφερον σχολιο (καιρο ειχα να δω τετοιο) talos. (θα λαβεις προσωπικο μυνημα καποια στιγμη στο μελλον)
δεν ειμαι σε φαση τωρα να διαβασω και δεν εχω διαβασει ακομα τους ορους χρησης, οποτε αν θελει καποιος ας μου πει αν επιτρεποντε πολιτικες συζητησεις εδω μεσα (να ξερω αν μπορω να κανω εφορμηση στους καταστασιακους πχ καποια στιγμη)

Οι πολιτικές συζητήσεις είναι αυστηρά ενάντια στους όρους χρήσης. Οι φιλοσοφικές εξαρατάται :grinning:

Αν και πολύ φοβάμαι πως δεν είναι πράγματα αυτά να τα συζητάς. Συμπτωματικά χθες ήμουν σε μια κουβέντα/παρουσίαση ενός βιβλίου για τα κοινωνικά δίκτυα, το facebook και την κοινωνία του θεάματος, σε μη τεχνικό κοινό. Εντάξει εγώ δεν κατάλαβα τίποτα, τα γαλλικά μου είναι στο επίπεδο σιβουπλε μαντμουαζέλ :joy:, αλλά ούτε και οι γάλοι καταλάβαιναν, οπότε παρηγορήθηκα γιατί καταλαβαίναμε τα γαλλικά εξίσου το ίδιο, ειδικά όταν μπήκε στην μέση ο Ντεμπόρ :joy::joy::joy: Για αυτό σου λέω, άστο καλύτερα :yum::yum::yum:

ωραια, thanks.
«την πατησες» ομως (και με την απαντηση που εδωσες το επιβεβαιωσες περα για περα), γιατι καποια στιγμη θα σου ερθει το προσωπικο μηνυμα (και δε θα ειναι οτι περιμενεις) οταν θα εχω ορεξη να γραψω, γιατι ουτε να γραψω εχω ορεξη ουτε να διαβασω τωρα.

Πάντως πιστεύω το θέμα είναι και πολιτικό. Μπορεί να κάνω λάθος, ωστόσο η εντύπωση που μου δίνεται είναι ότι το ελεύθερο λογισμικό επιτίθεται στο βασικό πυλώνα του καπιταλισμού που είναι η ιδιωτική ιδιοκτησία. Νομίζω ότι ο GPL κώδικας και τα παράγωγά του δεν κεφαλαιοποιούνται όπως κεφαλαιοποιούνται τα Open Source παράγωγα. Πως μπορεί μια εταιρία να έχει κέρδος από software που δεν μπορεί να εκμεταλευτεί κατ’ αποκλειστικότητα; donations; support services; infrastructure; ::satanic capitalist LOL::

Και Σταματάω γιατί μάλλον ήδη παραβίασα τους forum rules:) Μη φάμε και κανα βαν με το καλημέρα :stuck_out_tongue:

1 «Μου αρέσει»

Μπορεί να πουλήσει support πάνω σε αυτά αλλά και να προσφέρει υπηρεσίες και να το κόβει και να το ράβει στα μέτρα του πελάτη.

Δεν θα συμφωνήσω σε αυτό. Μια χαρά μπορούν να κεφαλαιοποιηθούν όπως έχουν δείξει τόσες επιτυχημένες εταιρίες. Ο κώδικάς είναι ένα μικρό κομμάτι, που υπάρχει δίπλα σε VC, υποδομές και δεδομένα. Μην ξεχνάμε τα δεδομένα.

Έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε μανιχαϊστικά με δίπολα. Αν μπορούσα να έβαζα ένα μάθημα στο λύκειο θα έβαζα αυτό. Αλλά μέχρι τότε, ας μιλήσουμε με δίπολα.

Ο Κομμουνισμός είναι κατ’ αρχήν άσχετος με το ελεύθερο λογισμικό, αλλά και με τον ανοικτό κώδικά. Ο κώδικάς υπό την GPL είναι ένα common. Και αυτά είναι έξω από την μαρξιστική σκέψη καθώς αυτά ανήκουν στο στάδιο της “προκαπιταλιστικής συγκέντρωσης”, και μετά ήρθαν οι περιφράξεις και τελειώσαμε με αυτά. Αυτή η οπτική δίνει στον Μαρξισμό μια τυφλότητα απέναντι σε πράγματα που ακόμα και δεν μπορεί να τα δει. Και συχνά ζητάει την κρατικοποίηση τους. Και ένας από τους τρόπους για να καταστρέψεις ένα κοινό αγαθό είναι η κρατικοποίηση του.

Ούτε καπιταλισμός επίσης. Τα commons μπορούν να υπάρχουν δίπλα στον καπιταλισμό, όπως τα πρώτα commons (ως ορολογία) υπήρχαν δίπλα στα φέουδα. Όπως αυτά του μεσαίωνα κινδυνεύουν και από τις περιφράξεις. Στην Ελλάδα δεν γνωρίζουμε πολλά για αυτά, αν και έχουμε υπόψην μας όλοι μια τέτοια περίφραξη, την ιστορία του Ρομπέν των Δασών.

Η άδεια χρήσης GPL δε είναι ενάντια στον καπιταλισμό. Αν θέλεις να κατατάξεις τον Stallman κάπου θα τον αποκαλούσες φιλελέυθερο (liberal) - που δεν πρέπει να το μπερδεύουμε με τον (άγριο) νεφιλελευθερισμό.

ΥΓ: Είμαστε καινούργιοι και πρέπει να βρούμε τις ισορροπίες μας και δεν ξέρω και κατά πόσο κάνω κατάχρηση εδώ. Ο κομματικός λόγος είναι κουφός και τυφλός και σίγουρα δεν τον θέλουμε εδώ.

2 «Μου αρέσει»

δεν ειδα κομματικο λογο, ειδα πολιτικο λογο, αυτα τα δυο δεν ταυτιζοντε. Οσο για καταχρηση, απο την δικη μου οπτκη μακαρι να κανεις και άλλες καταχρησεις σαν και αυτη.
Οι αμερικανοι εχουν κατι ορους liberal, libertarian κλπ που δεν εχουν το ιδιο νοημα σε ευρωπη και αμερικη, να το εχετε υποψιν γιατι υπαρχει μπερδεμα. Θα συμφωνησω οτι ο stallman ειναι φιλελευθερος (με την κλασσικη εννοια του ορου).
Για πες λιγο περισσοτερα για το τι εννοεις οτι ο κωδικας ειναι ενα common. Μηπως ηθελες να πεις οτι ο κωδικας θα επρεπε να ειναι ενα common; Το λεω γιατι (εμενα μου φαινεται οτι) σε πολλες περιπτωσεις ειναι common πχ libraries, αλλά σε πολλες περιπτωσεις δεν ειναι, νομιζω ολοι ξερουμε τετοιες περιπτωσεις.

Mea culpa. Ο κώδικας κάτω από μια ελεύθερη άδεια ανήκει στα commons, ένας όρος επίσης σχετικά άγνωστος τα ελληνικά, παρά κάποιες προσπάθειες.

Δεν αναφέρθηκα σε δίπολα, πόσο μάλλον σε κομμουνισμό. Ίσως αντανακλαστικά θεώρησες έτσι γιατί αναφέρθηκα στον καπιταλισμό. Αλλά αναφέρθηκα στον καπιταλισμό με τον ίδιο τρόπο που αναφέρεται και στο αρχικό post - με τη μορφή του ακραίου φιλελευθερισμού.
Προσπάθω να δω το θέμα από τη σκοπιά του liberal (αλά Stallman σχεδόν), όπου εναντιώνεται σε οτιδήποτε δύναται να περιορίζει την ελευθερία μας, είτε αυτό λέγεται κράτος είτε εταιρία. Τουτέστιν νομίζω συμφωνούμε.

Και αφού πλέον γνωριστήκαμε, η άποψή μου, είναι η εξής:

Ο ανοικτός κώδικας δημιουργεί ένα τρομερά εύφορο περιβάλλον, όπου το εκμεταλλεύονται δύο τύποι εταιριών (άντε πάλι δίπολα…). Αυτές που σέβονται τον ανοικτό χαρακτήρα του κώδικα(βλέπε support, infrastructure κλπ εταιρίες) και αυτές που εκμεταλλεύονται το ανοικτό “περιβάλλον” δημιουργώντας δικά τους κλειστά ή ημικλειστά συστήματα διατηρώντας έτσι την αποκλειστικότητα στην εκμετάλλευση τους. Ο πρώτος τύπος είναι καπιταλιστικά πολύ mild έως καχύποπτος για το νεοφιλ κατεστημένο, ενώ ο δεύτερος τύπος είναι εννοείται πιο κερδοφόρος και κυρίως μονοπωλιακός…

Οπότε η GPL είναι καλή και άγια και τελικά όχι κομμουνιστική μωρέ, και αφού μας προσφέρει τόσο κώδικα απλόχερα να την δεχτούμε αλλά… ΜΗΝ ΜΟΥ ΜΙΛΑΣ ΓΙΑ GPL ΣΤΑ ΔΙΚΑ ΜΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ.

EDIT: Κοινώς ναι μεν οι εταιρίες δέχονται τη GPL αλλά μέχρι το βαθμό που τους εξυπηρετεί.

ΥΓ: Εντελώς θεωρητικά μιλώντας, αν επιβαλλόταν ή με κάποιο τρόπο επικρατούσε η GPL και το copyleft σε όλη την οικονομική δραστηριότητα η αλλαγή θα ήταν τόσο ραγδαία που δεν ξέρω αν πλέον θα μιλούσαμε για καπιταλισμό (χωρίς να περιλαμβάνω την ελεύθερη αγορά). Εξού και το σχόλιο μου για απειλή στα θεμέλια του καπιταλισμού…

Σήμερα στα νέα https://withatwist.dev/strong-password-rubygem-hijacked.html

Στο αποθετήριο της Ruby (μια γλώσσα προγραμματισμού που χρησιμοποιείτε σε websites όπως αυτό εδώ) βρέθηκε μια πίσω πόρτα σε μια βιβλιοθήκη (gem στην γλώσσα της Ruby).

Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο, το πως τέτοιες ειδήσεις είναι εξαιρετικά σπάνιες. Το ανοικτό μοντέλο των αποθετηρίων δουλεύει. Να σημειώσω να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις πως μιλάμε για ένα συγκεντρωτικό αποθετήριο στην περίπτωση της Ruby και όχι για κάποιο κατανεμημένο.

Το πρόβλημα του πως θα είναι δύσκολο να συμβεί ξανά κάτι τέτοιο, χωρίς να θυσιάσεις την ανοικτότητα και χωρίς να βάλεις κλειδοκράτορες, παραμένει ένα σημαντικό πρόβλημα.