Ανορθολογισμός και ψευδοεπιστήμη: Ένα μάθημα για τον πολίτη του καιρού μας

Μάθημα στο Mathesis

Περιγραφή του μαθήματος

Θεμέλιο της επιστημονικής προσέγγισης αποτελεί η αρχή πως η γνώση τελεί υπό αίρεση και πως οι θεωρίες μπορεί να τροποποιηθούν υπό το φως νέων δεδομένων. Τούτη η συνειδητοποίηση δημιουργεί σύγχυση στο ευρύ κοινό και προκαλεί δυσπιστία απέναντι στην επιστήμη, ειδικά σ’ εκείνους που επιδεικνύουν μικρή ανεκτικότητα στην αμφιβολία που είναι σύμφυτη με την αναζήτηση της γνώσης. Ως συνέπεια, πολλοί συμπολίτες μας οδηγούνται στην αγκαλιά ψευδοεπιστημονικών δοξασιών και ευφάνταστων θεωριών συνωμοσίας, φαινόμενο που απειλεί όχι μόνο τη δημόσια υγεία αλλά και την ίδια τη συνοχή των κοινωνιών μας. Τα παραπάνω καταδεικνύουν την κρίσιμη ανάγκη καλλιέργειας του επιστημονικού εγγραμματισμού και της κριτικής σκέψης καθώς και της ανάπτυξης δεξιοτήτων διαχείρισης των λογικών και γνωστικών μεροληψιών, στις οποίες όλοι μας υποπίπτουμε.

Στο μάθημα θα εξετάσουμε πώς λειτουργεί η επιστήμη και θα συζητήσουμε για την ηθική της αξία ως πολύτιμο οδηγό ζωής. Θα διερωτηθούμε πόσο ορθολογικοί, τελικά, είμαστε και θα αναφερθούμε σε γνωστικές μεροληψίες στις οποίες υποπίπτουμε, όταν καλούμαστε να λάβουμε κρίσιμες αποφάσεις υπό συνθήκες αβεβαιότητας. Θα εκπαιδευτούμε να αναγνωρίζουμε τις λογικές πλάνες στη συλλογιστική και τα επιχειρήματά μας. Θα αποσαφηνίσουμε παρανοήσεις σχετικά με τη θεωρία της εξέλιξης και θα διερευνήσουμε το φαινόμενο του σκεπτικισμού απέναντι στα εμβόλια. Επιπλέον, θα αναρωτηθούμε γιατί οι άνθρωποι πιστεύουμε σε παράξενες θεωρίες συνωμοσίας και θα μάθουμε να αναγνωρίζουμε και να αποφεύγουμε τις ψευδείς ειδήσεις. Τέλος, θα αναφερθούμε σε τρανά παραδείγματα ψευδοεπιστημονικών δοξασιών, όπως την αστρολογία και την κβαντική ψευδοεπιστήμη.

Παρακολουθήστε το δωρεάν εδώ:

1 «Μου αρέσει»

Ελπίζω να άλλαξαν κάτι στο μάθημα αυτό τώρα στην επανάληψη, γιατί ήταν το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του «δάσκαλε που δίδασκες και λόγο δεν εκράτεις» που έχω δει στη ζωή μου. Αμφιβάλλω αν υπήρξε γνωστική μεροληψία και πλάνη στην οποία οι διδάσκοντες να μην έγιναν θύματα. Κανονική παραπλάνηση ήταν το μάθημα. Πχ ένας που δίδασκε για παραπλανητικές μεθόδους, μας παρουσίασε μια κριτική στους αντιεμβολιαστές του προηγούμενου αιώνα, όταν πρωτοπαρουσιάστηκαν δηλαδή τα εμβόλια, πχ της ευλογιάς, όπου υποτίθεται πως οι αντιεμβολιαστές τότε έλεγαν πως αν κάνεις το εμβόλιο θα βγάλεις ουρά, και αυτό το βάσισε σε μια γελοιογραφία που είχαν δημοσιεύσει οι τότε υποστηρικτές των εμβολίων, όχι από θέσεις που είχαν οι τότε αντιεμβολιαστές και το παρουσίαζε αυτό ξεδιάντροπα ως αποδεικτικό στοιχείο. Έχω παρακολουθήσει διάφορα ιντερνετικά μαθήματα και από το mathesis και από αλλού. Ειλικρεινά ούτε που φανταζόμουν οτι θα μπορούσε να υπάρξει τέτοιο χάλι σε μάθημα. Κρίμα, πολύ κρίμα, γιατί κατά τα άλλα το mathesis αξίζει. Στο συγκεκριμένο όμως, απλά τις δικές τους πεποιθήσεις τις έντυσαν με τον μανδύα της επιστήμης λόγο ιδιότητας και τις προώθησαν με καθαρά παραπληροφοριτικό τρόπο.

1 «Μου αρέσει»