Απο οταν αρχισα να ψαχνω τι σημαινει open software (καπου στα μεσα της δεκαετιας του 90) και να προσπαθω να καταλαβω τις διαφορες με τα freeware , τα shareware (και ενιοτε τα warez) εμαθα σιγα σιγα οτι καπου υπαρχουν και ανοικτες αρχιτεκτονικες σε υλικο. Ποτε δεν καταφερα να εχω κατι που να μου αρεσει σε openhardware παροτι υπαρχουν εκατονταδες project.
Γιατι;
Το opensoftware αρκει να εχεις ιντερνετ και εναν υπολογιστη για να το αποκτησεις, αν θελεις μπορεις να δωσεις και τον οβολο σου. Στο openhardware δεν ισχυουν αυτα για κανεναν λογο. Χρειαζεται να περιμενεις πολυ, να ξοδεψεις αρκετα χρηματα και στο τελος να εχεις κατι που δεν φτανει τις εμπορικες συσκευες ουτε στο ελαχιστο. Ημουν απο τους περιμενακιδες του openpandora… οταν ανακοινωθηκε τα specs του ηταν πολυ καλα. Οταν τελικα βγηκε ηταν τα μικροτερα δυνατα για να ειναι λειτουργικο…
Τωρα ειμαι εγγεγραμενος σε ενα αλλο project. Ειναι για ενα laptop powerpc… εχει ddr3 γιατι εχει ξεκινησει καμια 4-5 χρονια πριν. Ακομη δεν εχουν φτιαχτει τα πρωτότυπα. Πριν καποιες μερες μου στειλαν μειλ οτι τους ελειπαν 3 hdmi connectors!! και τελικα τους εκανε donate μια εταιρεια οποτε προχωρανε… Τεσπα… σε καμια 5ετια οπως παει θα ειναι ετοιμα.
Τελος καποιες προτασεις οπως το fairphone με αφησαν αδιαφορο. Τιμη iphone επιδοσεις android 100ε…
Ακομη και κεινο το olpc που ειχαν πεσει καμποσα μυρια δεν βγηκε σε σωστο χρονο και ουτε εκανε τη διαφορα.
Δυστυχώς στο hardware industry υπάρχει τεράστιο vendor locking, το οποίο για να αλλάξει χρειάζεται όχι μόνο πολύ κόπο, αλλά και ιδιαίτερα highly skilled ανθρώπους (σ.σ. Linus Thorvalds, dennis Ritchie) για να γίνει το breakthrough.
Συνεπώς, δύσκολα θα υπάρξει κάποιος σοβαρός παίχτης, που να κατασκευάσει κάποιο ανταγωνιστικό device.
Δυστηχως ειναι οπως τα λεει ο φιλος @ntellos . Το ιδιο βεβαια ισχυει και για το software με τη διαφορα οτι διαχρονικα εχουν ανοιξει αρκετοι κωδικες ωστε να υπαρχει εδαφος για καινοτομιες και παραπλησιο software με το κλειστου κωδικα.
Πχ blender
Ομως υπαρχει και μια αλλη ταση. Εδω και μια δεκαετια προσπαθουν καποιοι να μπουν στο cloud με την προυποθεση ενω ειναι ανοικτος ο κωδικας να πρεπει το software να γινει εγκατασταση σε lamp η παραπλησιο και ο βαθμος δυσκολιας ειναι εντελως αλλος απο το “κατεβαζω ενα προγραμμα και εγκαθιστω ενα deb”. Οποτε το μεγαλο μερος των χρηστων αγοραζουν ενα ετοιμο πακετο hosting παραμετροποιημενο για τις αναγκες του. Αραγε αυτο θεωρηται opensource? Πχ το ταδε λογισμικο ειναι opensource για να το εγκαταστησουμε στον server μας ενω ειναι επι πληρωμη η παροχη server απο την ομαδα που το φτιαχνει… Πως ειμαστε σιγουροι εφοσον δεν εχουμε προσβαση στον κωδικα οτι δεν υπαρχει οποιοσδηποτε κακοβουλος κωδικας? Πως ειμαστε σιγουροι οτι ο σερβερ που μας παρεχει η ομαδα δεν παρακολουθειτε με προσχημα την ασφαλεια?
Το ελεύθερο λογισμικό δεν σημαίνει χωρίς κόστος, (free software != free of charge).
Στo σχόλιο : Οποτε το μεγαλο μερος των χρηστων αγοραζουν ενα ετοιμο πακετο hosting παραμετροποιημενο για τις αναγκες του. Αραγε αυτο θεωρηται opensource?
αυτό είναι ένα επιχειρηματικο μοντέλο των opensource εταιρειών.
Στo σχόλιο : … το ταδε λογισμικο ειναι opensource για να το εγκαταστησουμε στον server μας ενω ειναι επι πληρωμη η παροχη server απο την ομαδα που το φτιαχνει…
γιατί να μην είναι επί πληρωμή; Επειδή χρησιμοποιουν ελ. λογισμικό αυτό δεν συνεπάγεται ότι θα το χρησιμοποιείς δωρεάν στα μηχανήματα τους. To support και το hosting είναι δύο πετυχημένα business models για εταιρείες open-source.
Στην ερώτηση : Πως ειμαστε σιγουροι εφοσον δεν εχουμε προσβαση στον κωδικα οτι δεν υπαρχει οποιοσδηποτε κακοβουλος κωδικας?
Έφοσον χρησιμοποιείς υπηρεσίες στο cloud, εμπιστευεσαι και την εταιρεία που τις παρέχει.
Πως ειμαστε σιγουροι οτι ο σερβερ που μας παρεχει η ομαδα δεν παρακολουθειτε με προσχημα την ασφαλεια?
Αυτό δεν έχει να κάνει με το ανοιχτό λογισμικό. Αν δεν εμπιστεύεσαι τον cloud provider για κάποιο λόγο, μην τον χρησιμοποιείς. Πχ μπορεις να μην χρησιμοποιείς gmail (που είναι μια υπηρεσια στο cloud), γιατι πχ δεν εμπιστέυεσαι την google, αλλα τότε πρέπει εχεις τον δικο σου mail server με ότι αυτό συνεπαγεται για ασφάλεια, συντήρηση κλπ. η πχ να μην χρησιμοποιεις dropbox, αλλά να εχεις το δικό σου τοπικο σύννεφο “ownserver ή nextcloud” στο δικο σου δίκτυο. Είναι ενα δικο σου trade off (και δική σου εύθυνη και απόφαση) ανάμεσα στα δύο άκρα “trust no one” , “trust anyone”.
Φυσικα δεν μιλαω επι προσωπικου. Τρεχω 30 server σε επαγγελματικο επιπεδο και νομιζω πρεπει να εχω φτασει τους 100 σε ιδιωτικο επιπεδο(και ενδοεταιρικο εννοω) . Ουτε το θεμα μου ειναι το freesoftware εφοσον συμμετεχω ενεργα σε αρκετα project ειτε με παροχη ευρω ειτε με υλικο.
Απλα το ανεφερα για εναν απλο χρηστη που θελει να τρεξει μια υπηρεσια. Ειναι σιγουρος για την αξιοπιστια? Ειναι σιγουρος οτι με χ ευρω το μηνα ειναι ολα οκ η μηπως οι κινησεις του καταγραφονται για μεταγενεστερη πωληση δεδομενων. Φιλοσοφικα ερωτηματα τα οποια βεβαια δεν μπορουν να απαντηθουν αλλα με τη νεα μεθοδολογια cloud λογισμικων απλα ο χρηστης εμπιστευεται τον παροχο με οτι μπορει να σημαινει αυτο
Σχετικά με το free software και ειδικότερα με υπηρεσίες νέφους καθιερωμένων εταιρειών, τις οποίες χρησιμοποιώ συχνά (google workspaces(drive), Microsoft 365), διάβασα πρόσφατα ότι δεν επιλέγονται ως λύσεις από τα υπουργεία Παιδείας Ευρωπαϊκών χώρων γιατί δε συμβαδίζουν ακόμα με τη νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για την προστασία δεδομένων.
Έχουμε και ένα pod στο solid project γιατί θαυμάζουμε τον Σερ Λη, αλλά δεν ξέρουμε να το χρησιμοποιήσουμε όπως πρέπει.
Παράκληση οποίος/όποια γνωρίζει ας ρίξει λίγο φως με κάποιον οδηγό στο φόρουμ.
Μάλιστα υπάρχει η δυνατότητα από οποία κοινότητα το επιθυμεί να εγκαταστήσει τον δικό της διακομιστή solid για την ανάπτυξη ενός ανοικτού κώδικα ιστού.
Πρόσφατα με τη βοήθεια του Linux και του raspberry pi, έχουμε μια οικιακή εγκατάσταση nextcloud για τα προσωπικά αρχεία αλλά χρειάζεται πολύ δουλειά ακόμα για να μάθουμε σωστά τις λειτουργίες τις και να τις φέρουμε στα μέτρα μας. Και αυτή πάλι έγινε με τη βοήθεια από άλλη free υπηρεσία νέφους της cloudflare.