Linux στο δημόσιο; Ναι, γιατί όχι;

Με την έλευση των Windows 11 και τους περιορισμούς που έχει βάλει η Microsoft, βγάζει εκτός, σχεδόν όλους τους υπολογιστές που υπάρχουν στο δημόσιο. Ταυτόχρονα οι αυξανόμενες κυβερνοεπιθέσεις είναι ένας επιπλέον μοχλός πίεσης, καθώς αν και μπορείς επίσημα να εγκαταστήσεις Windows 11 σε παλιότερους υπολογιστές, η Microsoft με τη δήλωση της ότι, όσοι υπολογιστές δεν πληρούν τις προδιαγραφές, ενδέχεται να μη λαμβάνουν όλες τις ενημερώσεις, ουσιαστικά βγάζει εκτός όλους αυτούς τους υπολογιστές για λόγους ασφάλειας.

Πάντα το είχα απορία, αν είναι εφικτό οι δημόσιες υπηρεσίες να χρησιμοποιήσουν linux. Όχι, καθολικά, αλλά τουλάχιστον σε ένα υβριδικό σύστημα. Νομίζω πλέον οι συνθήκες το επιβάλουν και θα πρέπει οι αρμόδιοι να το δουν σοβαρά!

Με έναν δήμο που συνεργάζομαι, επειδή θέλανε να χρησιμοποιήσουν ένα scanner το Xerox DocuMate 262 (δεν υπάρχουν drivers για Win10 και το είχαν αγοράσει πριν χρόνια 500€-600€) αποφασίσαμε να κάνουμε ένα πείραμα και να δημιουργήσουμε μια θέση εργασίας με linux, μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, ο υπάλληλος είναι ευχαριστημένος και όλα λειτουργούν ρολόι.

Η νέα θέση που δημιουργήθηκε είναι στο πρωτόκολλο και οι βασικές εργασίες που διαπεραιώνει είναι:

  • Εισαγωγή και διακίνηση εγγράφων στην ΙΡΙΔΑ (Σύστημα Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Εγγράφων).
  • Ψηφιοποίηση παλαιότερων εγγράφων.

Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι μετά από σάρωση του δικτύου με nmap, είναι ο μόνος υπολογιστής που όλες οι πόρτες είναι κλειστές και δε δίνει καθόλου πληροφορίες, ενώ αντίστοιχα ένας υπολογιστής με win11 χωρίς να υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος έχει 7 πόρτες ανοιχτές!

Σχετικά με την υλοποίηση του εγχειρήματος

Ενημέρωση
Σε πρώτη φάση ενημέρωσα τον προϊστάμενο του τμήματος σχετικά με το τι εστί linux και του τόνισα ότι δεν έχει καμία σχέση με τα Windows.

Εφαρμογές - εργασίες
Ορίσαμε - ξεκαθαρίσαμε ακριβώς τις εργασίες που θα πραγματοποιεί ο υπάλληλος και με ποιες εφαρμογές, ώστε να προλάβω καταστάσεις και φυσικά να αντιληφθούν ότι ο υπολογιστής τρέχει linux και όχι Windows

Υπολογιστής και περιφερειακά
Το επόμενο βήμα ήταν να ελέγξω τον εξοπλισμό που είχαν διαθέσιμο για πιθανές ασυμβατότητες και πιθανές βελτιώσεις. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο υπολογιστής ήταν ένας Lenovo ThinkCentre M91P με HDD και εξτρά κάρτα γραφικών Nvdia, ένα scanner DocuMate 262 και ένας εκτυπωτής HP laserjet P2035. Το scanner και ο εκτυπωτής ήταν εντάξει από θέμα συμβατότητας, το μόνο που έμενε ήταν ο υπολογιστής στον οποίο αντικατέστησα τον HDD με έναν φτηνό SSD και αφαίρεσα την nvidia, ούτως ή άλλως δε χρειαζόταν πουθενά, μόνο προβλήματα θα δημιουργούσε και ο υπολογιστής ήταν έτοιμος για εγκατάσταση

Επιλογή διανομής
Η πρώτη μου σκέψη ήταν να κάνω εγκατάσταση το linux mint, αλλά τελικά η διανομή που επέλεξα ήταν το kde Neon και αυτό για δύο λόγους, ο πρώτος είχε να κάνει ότι ήθελα το kde plasma γιατί το χρησιμοποιώ αρκετά χρόνια, είναι αρκετά ελαφρύ ενώ παράλληλα αρκετά κοντά στη φιλοσοφία των Windows, ο δεύτερος λόγος είχε να κάνει με τον τρόπο που γίνονται η ενημερώσεις, καθώς μπορείς να το ρυθμίσεις να γίνονται όταν κάνεις επανεκκίνηση και δε ζητάει κωδικό σε όλη τη διαδικασία. Με αυτόν τον τρόπο ο χρήστης πατάει στο κουμπάκι των ενημερώσεων, ένα με δυο κλικ στα πιθανά παράθυρα που θα του βγάλει και μετά του ζητά να κάνει επανεκκίνηση, αυτό ήταν όλο και το σύστημα δουλεύει ρολόι. Φυσικά, για την ώρα έχουν δημιουργηθεί δύο χρήστες ο ένας είναι ο διαχειριστής και ο άλλος απλός χρήστης ώστε να τον χρησιμοποιεί ο συγκεκριμένος υπάλληλος.
Το μόνο που δε μου άρεσε στο Kde Neon ήταν ότι έπρεπε να εγκαταστήσω όλα πακέτα με τα Ελληνικά χειροκίνητα.

Εκπαίδευση
Ίσως, το πιο εύκολο στάδιο, καθώς δε χρειάστηκε τίποτα το ιδιαίτερο, ουσιαστικά τους έδειξα τον τρόπο ενημέρωσης του συστήματος, πως μπορούν να κάνουν εγκατάσταση μια εφαρμογή από το κέντρο λογισμικού και πως λειτουργεί το simple scan.

Το μόνο που μένει πλέον, είναι να δούμε αν σε βάθος χρόνου το πείραμα θα στεφτεί με επιτυχία και το linux διοριστεί στο δημόσιο :joy:

Χαρακτηριστικά υπολογιστή:
Lenovo ThinkCentre M91P
Επεξεργαστής: Intel i5-2400
RAM: DDR3 4gb
SSD: kingston A400 240gb
OS: Kde Neon

Εκτηπωτής: HP laserjet P2035
Scanner: DocuMate 262

Συνολική κατανάλωση ρεύματος: 45w-80w (+700watt όταν εκτυπώνει ο εκτυπωτής)

Εφαρμογές που έγιναν εγκατάσταση:

  • LibreOffice
  • Firefox
  • Chrome
  • Edge
  • Simple Scan
15 «Μου αρέσει»

Καλή αρχή!!! Άντε και σε άλλα τμήματα του οργανισμού, εύχομαι, εγκατάσταση linux!!!

5 «Μου αρέσει»

ειναι πολλα τα λεφτα Αρη…

4 «Μου αρέσει»

Όπως είπες μπορείς να “επενδύσεις” ή να στοχεύσεις για αρχή σε ένα υβριδικό σύστημα windows και linux.
Σίγουρα θα υπάρχουν παραδείγματα στον ευρωπαϊκό χώρο.

Επίσης πρέπει να λάβει κανείς σοβαρά υπόψιν του την έλλειψη προσωπικού στο δημόσιο κι ας ακούγεται παράξενο .

2 «Μου αρέσει»

Δεν υπάρχει πολιτική βούληση για να γίνει η μετάβαση σε Linux. Αν ήθελαν, σήμερα θα μπορούσαν όλα τα ΚΕΠ της χώρας να μεταβούν σε Linux, όλη η δουλειά τους, γίνεται μέσω browser, πολύ σπάνια ανοίγουν λίγο το word και αυτό για κάτι πάρα πολύ απλό, το libreoffice θα τους ήταν υπεραρκετό… αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση…

Σε λίγες μέρες θα φυτέψω σπόρο σε έναν άλλο οργανισμό που ζήτησε βοήθεια, οπότε σύντομα θα έχουμε και δεύτερο πείραμα σε εντελώς διαφορετικό περιβάλλον…

9 «Μου αρέσει»

Μπραβο φιλε μου εκανα κατι παρόμοιο οταν με είχαν προσλάβει στο δασαρχείο ομως τα μηχανηματα που εχουν σε πολλές δημοσιες υπηρεσίες ειναι τοσο αρχαια που και τα λινουξ με το ζορι τρεχανε .

4 «Μου αρέσει»

Ποιά διανομή πιστεύετε είναι ιδανική για χρήση σε υπολογιστές με 4gb ram για τον δημοσιοϋπαλληλικό τομέα. Νομίζω ότι η διανομή pop!_os θα λειτουργούσε μια χαρά. Βέβαια υπάρχουν και πιο “ελαφριά” λειτουργικά, όπως το Ubuntu mate, ή το linux lite. Δεν ξέρω δεν είμαι σίγουρος. Από Arch, Fedora και άλλες διανομές ποια νομίζετε ταιριάζει περισσότερο σε ένα τέτοιο περιβάλλον.
Τέλος, πρέπει να υπάρχει διαθέσιμη μια λύση και για κοινόχρηστους φακέλους μεταξύ συσκευών με windows και συσκευών με linux. Όπως επίσης και το λειτουργικό σύστημα να τρέχει χωρίς δικαιώματα διαχειριστή (rootless) για τους χρήστες.
Άρα θα πρέπει να υπάρχει και η σύμφωνη γνώμη του υπεύθυνου της πληροφορικής, που θα έχει τα δικαιώματα διαχειριστή, ο οποίος θα επωμιστεί όλη την ευθύνη και την εργασία για την υποστήριξη αυτής της αλλαγής ή της μετάβασης και τη λειτουργία εκτυπωτών, σαρωτών, σαρωτών γραμμικού κώδικα και άλλων περιφερειακών συσκευών.

1 «Μου αρέσει»

Υποθετω το KDE το εγκατεστησες με πληρως ελληνικο locale και γλωσσα σωστα; Υπαρχουν εφαρμογες που δεν εχουν ελληνικη μεταφραση; Αν ο υπαλληλος βρεθει σε αυτη την περιπτωση ειναι ενταξει να ζητησει βοηθεια ή θα πελαγωσει;

Με ενδιαφερει γιατι παντα το ζητημα των ελληνικων σε διανομες για μερικους χρηστες ηταν και ειναι ενα σημειο που παντα λιγο κολλανε.

Για χρήση στο δημόσιο ή σε εταιρικά περιβάλλοντα, θέλεις αντίστοιχες διανομές. Μια καλή πρόταση είναι RedHat. Δε βάζουμε γενικά τις διανομές που εμείς χρησιμοποιούμε στο σπίτι.

5 «Μου αρέσει»

Ναι, έκανα εγκατάσταση όλα τα πακέτα ελληνικών

πες τα Χρυσοστομε…
πες μας τωρα και τις τιμες για εταιρικα πακετα Ρεντχατ και Κανονικαλ.

2 «Μου αρέσει»

Πλέον οι κοινόχρηστοι φάκελοι απαγορεύονται δια ροπάλου στο δημόσιο.

1 «Μου αρέσει»

Είμαι αδιάβαστος για άλλη μια φορά…
Μήπως γνωρίζεις με ποια εγκύκλιο;
Αν θέλει κάποιος στο δημόσιο να επεξεργαστεί ένα έγγραφο από κοινού τι θα κάνει;
Το nextcloud νομίζω χρησιμοποιείται σε δημόσιους τομείς.

Είναι οδηγίες από το τμήμα κυβερνοασφάλειας του κράτους, μπορούν να έχουν ένα NAS για αυτή τη δουλειά ή απλά το office365

2 «Μου αρέσει»

Α οκ …
Δηλαδή ένας υπολογιστής σαν διακομιστής;
Στην Κυβερνοασφάλεια είμαι στα εισαγωγικά μαθήματα :nerd_face:.

εφοσον χρησιμοπουουμε browser γιατι αποκλείουμε διανομη debian που είναι πιο ελαφρια; debian = βραχος=σταθεροτητα

2 «Μου αρέσει»

Και τα windows στο σπίτι τα βάζουμε όμως… χαχα πλάκα κάνω, αυτό που λές έχει νόημα αν κάνεις μετάβαση στο linux όχι αν θέλεις να βάλεις 2-3 μηχανήματα σε έναν οργανισμό. Για να σε προλάβω ούτε η Microsoft προσφέρει τεχνική υποστήριξη, όλοι τον τεχνικό της γειτονιάς φωνάζουν ή κάποιον φίλο…

Η ερώτηση είναι αν είναι ασφαλές το linux;

Νομίζω πως οι περισσότεροι εδω μέσα θα συμφωνήσουμε οτι ίσως να είναι το ασφαλέστερο λειτουργικό σύστημα εκεί έξω…

3 «Μου αρέσει»