Με την έλευση των Windows 11 και τους περιορισμούς που έχει βάλει η Microsoft, βγάζει εκτός, σχεδόν όλους τους υπολογιστές που υπάρχουν στο δημόσιο. Ταυτόχρονα οι αυξανόμενες κυβερνοεπιθέσεις είναι ένας επιπλέον μοχλός πίεσης, καθώς αν και μπορείς επίσημα να εγκαταστήσεις Windows 11 σε παλιότερους υπολογιστές, η Microsoft με τη δήλωση της ότι, όσοι υπολογιστές δεν πληρούν τις προδιαγραφές, ενδέχεται να μη λαμβάνουν όλες τις ενημερώσεις, ουσιαστικά βγάζει εκτός όλους αυτούς τους υπολογιστές για λόγους ασφάλειας.
Πάντα το είχα απορία, αν είναι εφικτό οι δημόσιες υπηρεσίες να χρησιμοποιήσουν linux. Όχι, καθολικά, αλλά τουλάχιστον σε ένα υβριδικό σύστημα. Νομίζω πλέον οι συνθήκες το επιβάλουν και θα πρέπει οι αρμόδιοι να το δουν σοβαρά!
Με έναν δήμο που συνεργάζομαι, επειδή θέλανε να χρησιμοποιήσουν ένα scanner το Xerox DocuMate 262 (δεν υπάρχουν drivers για Win10 και το είχαν αγοράσει πριν χρόνια 500€-600€) αποφασίσαμε να κάνουμε ένα πείραμα και να δημιουργήσουμε μια θέση εργασίας με linux, μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, ο υπάλληλος είναι ευχαριστημένος και όλα λειτουργούν ρολόι.
Η νέα θέση που δημιουργήθηκε είναι στο πρωτόκολλο και οι βασικές εργασίες που διαπεραιώνει είναι:
- Εισαγωγή και διακίνηση εγγράφων στην ΙΡΙΔΑ (Σύστημα Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Εγγράφων).
- Ψηφιοποίηση παλαιότερων εγγράφων.
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι μετά από σάρωση του δικτύου με nmap, είναι ο μόνος υπολογιστής που όλες οι πόρτες είναι κλειστές και δε δίνει καθόλου πληροφορίες, ενώ αντίστοιχα ένας υπολογιστής με win11 χωρίς να υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος έχει 7 πόρτες ανοιχτές!
Σχετικά με την υλοποίηση του εγχειρήματος
Ενημέρωση
Σε πρώτη φάση ενημέρωσα τον προϊστάμενο του τμήματος σχετικά με το τι εστί linux και του τόνισα ότι δεν έχει καμία σχέση με τα Windows.
Εφαρμογές - εργασίες
Ορίσαμε - ξεκαθαρίσαμε ακριβώς τις εργασίες που θα πραγματοποιεί ο υπάλληλος και με ποιες εφαρμογές, ώστε να προλάβω καταστάσεις και φυσικά να αντιληφθούν ότι ο υπολογιστής τρέχει linux και όχι Windows
Υπολογιστής και περιφερειακά
Το επόμενο βήμα ήταν να ελέγξω τον εξοπλισμό που είχαν διαθέσιμο για πιθανές ασυμβατότητες και πιθανές βελτιώσεις. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο υπολογιστής ήταν ένας Lenovo ThinkCentre M91P με HDD και εξτρά κάρτα γραφικών Nvdia, ένα scanner DocuMate 262 και ένας εκτυπωτής HP laserjet P2035. Το scanner και ο εκτυπωτής ήταν εντάξει από θέμα συμβατότητας, το μόνο που έμενε ήταν ο υπολογιστής στον οποίο αντικατέστησα τον HDD με έναν φτηνό SSD και αφαίρεσα την nvidia, ούτως ή άλλως δε χρειαζόταν πουθενά, μόνο προβλήματα θα δημιουργούσε και ο υπολογιστής ήταν έτοιμος για εγκατάσταση
Επιλογή διανομής
Η πρώτη μου σκέψη ήταν να κάνω εγκατάσταση το linux mint, αλλά τελικά η διανομή που επέλεξα ήταν το kde Neon και αυτό για δύο λόγους, ο πρώτος είχε να κάνει ότι ήθελα το kde plasma γιατί το χρησιμοποιώ αρκετά χρόνια, είναι αρκετά ελαφρύ ενώ παράλληλα αρκετά κοντά στη φιλοσοφία των Windows, ο δεύτερος λόγος είχε να κάνει με τον τρόπο που γίνονται η ενημερώσεις, καθώς μπορείς να το ρυθμίσεις να γίνονται όταν κάνεις επανεκκίνηση και δε ζητάει κωδικό σε όλη τη διαδικασία. Με αυτόν τον τρόπο ο χρήστης πατάει στο κουμπάκι των ενημερώσεων, ένα με δυο κλικ στα πιθανά παράθυρα που θα του βγάλει και μετά του ζητά να κάνει επανεκκίνηση, αυτό ήταν όλο και το σύστημα δουλεύει ρολόι. Φυσικά, για την ώρα έχουν δημιουργηθεί δύο χρήστες ο ένας είναι ο διαχειριστής και ο άλλος απλός χρήστης ώστε να τον χρησιμοποιεί ο συγκεκριμένος υπάλληλος.
Το μόνο που δε μου άρεσε στο Kde Neon ήταν ότι έπρεπε να εγκαταστήσω όλα πακέτα με τα Ελληνικά χειροκίνητα.
Εκπαίδευση
Ίσως, το πιο εύκολο στάδιο, καθώς δε χρειάστηκε τίποτα το ιδιαίτερο, ουσιαστικά τους έδειξα τον τρόπο ενημέρωσης του συστήματος, πως μπορούν να κάνουν εγκατάσταση μια εφαρμογή από το κέντρο λογισμικού και πως λειτουργεί το simple scan.
Το μόνο που μένει πλέον, είναι να δούμε αν σε βάθος χρόνου το πείραμα θα στεφτεί με επιτυχία και το linux διοριστεί στο δημόσιο
Χαρακτηριστικά υπολογιστή:
Lenovo ThinkCentre M91P
Επεξεργαστής: Intel i5-2400
RAM: DDR3 4gb
SSD: kingston A400 240gb
OS: Kde Neon
Εκτηπωτής: HP laserjet P2035
Scanner: DocuMate 262
Συνολική κατανάλωση ρεύματος: 45w-80w (+700watt όταν εκτυπώνει ο εκτυπωτής)
Εφαρμογές που έγιναν εγκατάσταση:
- LibreOffice
- Firefox
- Chrome
- Edge
- Simple Scan